Падаткі ў Беларусі бяруцца з фізічных і юрыдычных асоб і пералічваюцца ў рэспубліканскі ці мясцовыя бюджэты. Сярод асноўных відаў падаткаў можна вызначыць наступныя:

Падатак на дабаўленую вартасць (ПДВ). Плацельшчыкамі гэтага падатку з'яўляюцца юрыдычныя асобы – менавіта яны робяць пералічэнне ў бюджэт, аднак ПДВ уключаецца ў кошт тавараў і паслуг, таму на практыцы ПДВ тычыцца і фізічных асоб. Стаўка ПДВ у Беларусі складае 20%, аднак існуе шэраг тавараў і паслуг, для якіх прадугледжаны iльготы: падатковая стаўка можа быць паніжана альбо адсутнічаць наогул. Падатак на дабаўленую вартасць – найважнейшая крыніца падатковых даходаў дзяржавы, за кошт яго, як правіла, фарміруецца прыкладна трэць ўсіх падатковых паступленняў. ПДВ паступае як у рэспубліканскі, так і ў мясцовыя бюджэты.

Падаходны падатак з фізічных асоб. Гэты падатак выплачваецца грамадзянамі з даходаў, якія яны атрымліваюць. У асноўным, гэта заробак. Акрамя таго, падаходным падаткам у некаторых выпадках могуць абкладацца даходы па банкаўскіх дэпазітах, даходы ад продажу нерухомасці і іншай маёмасці, падарункі і гэтак далей. Стаўка падаходнага падатку ў Беларусі складае 13%, але ў некаторых выпадках можа быць паніжана. За кошт гэтага падатку, як правіла, фарміруецца каля 15% даходаў кансалідаванага бюджэту. Пры гэтым атрымальнікамі падаходнага падатку выступаюць мясцовыя бюджэты.

Увазныя і вывазныя мытныя пошліны, або так званыя падаткі на знешнеэканамічную дзейнасць. Гэтыя падаткі плацяць у асноўным арганізацыі пры ажыццяўленні імі знешнеэканамічнай дзейнасці. Стаўкі мытных пошлін устанаўліваюцца індывідуальна для розных краін-партнёраў і відаў дзейнасці. Пошліны паступаюць у рэспубліканскі бюджэт, і за кошт іх можа фарміравацца 10-12% даходаў кансалідаванага бюджэту.

Падатак на прыбытак. Гэты падатак выплачваюць арганізацыі за кошт свайго прыбытку. Асноўная стаўка падатку на прыбытак складае 18%, але ў шэрагу выпадкаў яна можа быць ніжэйшай або вышэйшай. Падаткі на прыбытак паступаюць як у рэспубліканскі, так і ў мясцовыя бюджэты. За кошт гэтага падатку звычайна фарміруецца каля 10% кансалідаванага бюджэту Беларусі.

Акцызы. Гэтым падаткам абкладаецца шэраг падакцызных тавараў: аўтамабільнае паліва, алкагольныя напоі, табачная прадукцыя. Стаўкі акцызаў устанаўліваюцца індывідуальна для кожнай групы тавараў. Як і ў выпадку з ПДВ, акцызы ўключаюцца ў цану і пералічваюцца ў бюджэт юрыдычнымі асобамі. За кошт акцызаў звычайна фарміруецца 7-8% даходаў кансалідаванага бюджэту, а атрымальнікам гэтага падатку з'яўляецца рэспубліканскі бюджэт.

Падаткі на маёмасць. Іх плацяць людзі і арганізацыі, якія валодаюць нерухомасцю або зямельнымі ўчасткамі. Стаўкі гэтых падаткаў ўстанаўліваюцца на мясцовым узроўні і могуць адрознівацца у рэгіёнах краіны. Падаткі на маёмасць паступаюць у мясцовыя бюджэты, за кошт іх, як правіла, фарміруецца да 4% усіх паступленняў беларускай казны.

Іншыя падаткі – напрыклад, падатак на валоданне хатнімі жывёламі або курортны збор. Іншыя падаткі могуць паступаць як у рэспубліканскі, так і ў мясцовыя бюджэты і выплачвацца у залежнасці ад віду падатку, як фізічнымі, так і юрыдычнымі асобамі. Доля такіх падаткаў у кансалідаваным бюджэце невялікая.

Праверце сябе! Прапануем вам адказаць на некалькі пытанняў, якія дапамогуць ацаніць вашу фінансавую граматнасць, даведацца свае прабелы і вызначыць далейшыя крокі для павышэння сваіх кампетэнцый ў фінансавай сферы. Гэта проста, цікава і карысна!
Што вы ведаеце аб падатках?

Якія віды падаткаў вы ведаеце? Хто мае права на льготнае падаткаабкладанне? Сума выплачаных вамі падаткаў залежыць ад шматлікіх фактараў: даходаў, трат, нават ладу жыцця.